- 🔹 Van cân bằng là gì?
- 🔹 Phân biệt van cân bằng thủ công và tự động
- 🔹 Phân tích chi tiết: Crane FS D921 (UK)
- 🔹 Ưu điểm khi sử dụng D921 trong hệ HVAC
- 🔹 So sánh nhanh với dòng D931 và van tự động
- 🔹 Lựa chọn van cân bằng phù hợp
- 🔹 Kết luận
Trong các hệ thống HVAC (Heating, Ventilation and Air Conditioning) và hệ thống nước nóng – nước lạnh tuần hoàn, van cân bằng (balancing valve) đóng vai trò cực kỳ quan trọng để đảm bảo phân phối lưu lượng đều, duy trì áp suất ổn định và tối ưu hiệu suất năng lượng.
Hiện nay, thị trường chia van cân bằng thành hai nhóm chính:
- Van cân bằng thủ công (Manual Balancing Valve)
- Van cân bằng tự động (Automatic Balancing Valve)
Trong đó, Crane FS D921 (UK) là một trong những dòng van cân bằng thủ công kiểu biến thiên (Variable Orifice Double Regulating Valve) được đánh giá cao trong ngành HVAC nhờ độ chính xác, độ bền và khả năng vận hành ổn định.
🔹 Van cân bằng là gì?

Van cân bằng (Balancing Valve) là thiết bị điều chỉnh lưu lượng nước trong hệ thống ống, giúp đảm bảo mỗi nhánh hoặc thiết bị (FCU, AHU, Chiller, Heat Exchanger…) nhận đúng lượng nước thiết kế.
✳️ Chức năng chính:
- Giữ cân bằng lưu lượng giữa các nhánh.
- Giảm tổn thất áp lực trong hệ thống.
- Duy trì hiệu suất năng lượng tối ưu.
- Giúp đo, kiểm tra và hiệu chỉnh áp suất – lưu lượng trong quá trình vận hành.
🔹 Phân biệt van cân bằng thủ công và tự động
| Tiêu chí | Van cân bằng thủ công (Manual) | Van cân bằng tự động (Automatic) |
|---|---|---|
| Cơ chế hoạt động | Điều chỉnh tay quay, đo ΔP (chênh áp) để cân bằng | Sử dụng lò xo hoặc cartridge tự điều chỉnh lưu lượng |
| Ứng dụng chính | Hệ HVAC trung – lớn, yêu cầu đo kiểm chính xác | Hệ dân dụng, tòa nhà nhỏ, ít thay đổi tải |
| Bảo trì / bảo dưỡng | Dễ bảo trì, yêu cầu kiểm tra định kỳ | Bảo trì thấp, vận hành ổn định |
| Chi phí đầu tư ban đầu | Thấp hơn | Cao hơn |
| Độ chính xác khi thay đổi tải | Phụ thuộc vào người vận hành | Tự động duy trì lưu lượng chuẩn |
| Ví dụ điển hình | Crane FS D921, D931 | Dòng van cân bằng tự động Frese, IMI, Oventrop, Kemper FlowCon |
🔹 Phân tích chi tiết: Crane FS D921 (UK)
⚙️ Thông tin kỹ thuật
- Hãng sản xuất: Crane Fluid Systems (UK)
- Model: D921 – Variable Orifice Double Regulating Valve
- Kích cỡ: DN15 đến DN50 (1/2″ → 2″)
- Áp suất làm việc:
- Vật liệu thân: Đồng thau (Bronze) theo tiêu chuẩn BS EN 1982 CC49IK
- Nhiệt độ hoạt động: -10°C → +120°C
- Kết nối:
Kích thước 1″ đến 2″: ren taper threaded.
Kích thước ½″ và ¾″ (DN15 & DN20): ren parallel threaded.
- Tiêu chuẩn thiết kế: BS 7350
💡 Tính năng nổi bật
- Cấu tạo chính xác, độ bền cao – Thân gang dẻo phủ epoxy chống ăn mòn, thích hợp với nước lạnh và nước nóng.
- Điểm đo kép (Test Points) – Cho phép đo ΔP (chênh áp) để tính toán và hiệu chỉnh lưu lượng bằng đồng hồ đo chuyên dụng.
- Khóa vị trí cài đặt (Memory Stop) – Giúp cố định vị trí sau khi cân bằng, tránh thay đổi ngoài ý muốn.
- Phù hợp tiêu chuẩn quốc tế – BS 7350 đảm bảo độ tin cậy trong các hệ HVAC chuyên nghiệp.
- Ứng dụng đa dạng – Dùng cho chiller, AHU, FCU, heat exchanger, hệ thống trung tâm làm lạnh hoặc sưởi công nghiệp.
🔹 Ưu điểm khi sử dụng D921 trong hệ HVAC
- Đảm bảo cân bằng thủy lực chính xác – giúp các thiết bị đầu cuối hoạt động đồng đều, giảm tiếng ồn và rung.
- Giảm năng lượng bơm tuần hoàn – khi lưu lượng được tối ưu, công suất bơm có thể giảm đến 10–20%.
- Tăng tuổi thọ hệ thống – áp suất ổn định giảm mài mòn đường ống và phụ kiện.
- Thuận tiện kiểm tra – bảo trì – các điểm đo có thể kết nối nhanh với thiết bị đo chênh áp.
- Chi phí đầu tư – vận hành hợp lý – phù hợp cho tòa nhà văn phòng, nhà máy, trung tâm thương mại.
🔹 So sánh nhanh với dòng D931 và van tự động
| Model | Cấu tạo | Ứng dụng tiêu biểu | Ưu điểm chính |
|---|---|---|---|
| D921 (Variable Orifice) | Gang dẻo PN16, mặt bích | HVAC trung & lớn | Cân bằng lưu lượng chính xác, bền, dễ bảo trì |
| D931 (Fixed Orifice) | Đồng thau PN16, ren BSP | HVAC nhỏ, AHU, FCU | Nhỏ gọn, dễ đo, phù hợp hệ dân dụng |
| Van cân bằng tự động | Cartridge tự động điều chỉnh | Hệ dân dụng, tải thay đổi | Không cần hiệu chỉnh, tiết kiệm thời gian vận hành |
🔹 Lựa chọn van cân bằng phù hợp
| Hệ thống / System Type | Khuyến nghị |
|---|---|
| Hệ HVAC lớn (Chiller trung tâm, AHU chính) | 👉 D921 Crane FS |
| Hệ HVAC nhỏ (Fan Coil Unit, AHU cục bộ) | 👉 D931 Crane FS |
| Hệ nước nóng dân dụng hoặc tuần hoàn ổn định | 👉 Van cân bằng tự động |
🔹 Kết luận
Việc lựa chọn van cân bằng phù hợp ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất năng lượng, độ ổn định áp lực và tuổi thọ hệ thống HVAC.
Trong đó, Crane FS D921 là lựa chọn lý tưởng cho các hệ thống công nghiệp, tòa nhà lớn cần kiểm soát và hiệu chỉnh thủy lực chính xác, trong khi van cân bằng tự động lại phù hợp cho các ứng dụng nhỏ, tải thay đổi thường xuyên.
Tối ưu hiệu suất bắt đầu từ cân bằng hoàn hảo – chọn đúng van, hệ thống hoạt động bền vững và tiết kiệm năng lượng.
Crane Fluid Systems – 170 years
Công ty TNHH Wili – Đại diện ủy quyền tại Việt Nam
SDT: 0903 710 753 – Mr Hưng
Email: Hung.tran@wili.com.vn
- Xem thêm: Mixing Valve Clorius: Giải pháp điều khiển nhiệt độ tối ưu 2025
- Ứng dụng của van PICV Crane-UK
- Mr.Alan – Crane hợp tác cùng Wili
- Van tuần hoàn nhiệt Crane (TCV)



Bình luận về bài viết này